Vijftig jaar Culturele Kring vervat in foto-expositie

OOSTERLAND In de Michaëlskerk is een tentoonstelling geopend over het gouden jubileum van de Culturele Kring Wieringen. Op grote en kleine panelen is te zien wat voor kunstzinnige activiteiten - zoals exposities, muzikale optredens en vieringen - er in vijftig jaar tijd te beleven zijn geweest. Uit het rijke fotoarchief is een evenwichtige keuze gemaakt van wat de Culturele Kring Wieringen in Oosterland tot stand heeft gebracht.

Laurens van der Vaart

Eind jaren zestig zamelde een groep vrijwilligers onder aanvoering van organist Kees Klein geld in voor het behoud van het karakteristieke Teschemacher-orgel in de Oosterlanderkerk. Uit die groep ontstond de stichting Culturele Kring Wieringen. De oprichting was nodig om aanspraak te kunnen maken op subsidie. Ook werden de Kindercantorij en het Museumkoor opgericht. Dat laatste in de Museumboerderij van Max Teeuwisse, vooral bekend gebleven als jazzcafé. Er werden concerten georganiseerd en al gauw kwamen er ook exposities in de kerk. De eerste tentoonstelling was in 1970. Werken van Wim Mastenbroek werden geleend van het Zuiderzeemuseum. Legendarisch was de tentoonstelling van Jopie Huisman, de voddenboer uit Workum, eind jaren zeventig. De eigenzinnige kunstenaar schoot vol bij de opening, toen hij de Kindercantorij hoorde zingen.

Toeristenkerk

Parallel daaraan was in 1969 de Toeristenkerk ontstaan. Dominee Albert van Dorssen, net op Wieringen gekomen als predikant van de Nederlands hervormde gemeente, wilde samen met Kees Klein een nieuwe impuls geven aan de in onbruik geraakte twaalfde-eeuwse kerk. Toeristenkerk begon als een serie van twaalf experimentele vieringen op zondagen in het zomerseizoen en daaruit werd het Oecumenisch Centrum Michaelskerk geboren. Het 'experiment Oosterland' kreeg gaandeweg landelijke bekendheid. Prinses Beatrix bracht er incognito een bezoek, Jos Brink preekte er, Jan Wolkers nam er een televisieprogramma op en er traden bekende Nederlanders op, zoals Drs. P, van wie een handgeschreven ode aan Oosterland aan de muur hangt.

Inspirator

Kees Klein was de gangmaker van dit alles. Hij wist op een onovertroffen wijze mensen te inspireren en zat altijd vol ideeën. Klein, overleden in 2016, heeft zijn hele leven gewijd aan Oosterland. Hij was muzikaal begaafd en kon prachtig vertellen, waardoor hij bij jong en oud onvermoede talenten aanboorde. Zijn inbreng in al die jaren is onweerlegbaar van groot belang geweest voor de cultuur op Wieringen. Kunst in de kerk en experimentele vieringen, het was wel wennen voor sommigen. ,,Het is wel logisch dat hier vanuit de traditionele kerk met een zekere terughoudendheid naar werd gekeken. Aan de andere kant was er ook draagvlak onder de vrijzinnige, ruimdenkende Wieringers," vertelt Annemarie Dekker-Rotgans, vanaf het begin betrokken bij deze ontwikkelingen. Kunst en muziek in de kerk, het is niet meer uniek, maar in de Michaëlskerk begon het als pionierswerk. En nog steeds wordt gezocht naar nieuwe wegen. Jonge en onbekende kunstenaars wordt een podium geboden, het muziekaanbod blijft verrassend en de vieringen zijn steeds opnieuw een zoektocht. Zo blijft het pionieren, zeker nu de kerk - in 1886 al eens van de sloop gered en in 1994 gerestaureerd - door de protestantse gemeente is overgedaan aan de gebruikers, verenigd in de stichting Behoud Oosterlander Kerk.

Dwarsdoorsnede

Robert Leever, Annemarie Dekker en Edwin Zwart stelden uit de foto's - waarvan vele gemaakt door Kees Pot - en documenten een prachtige dwarsdoorsnede samen van een halve eeuw Culturele Kring Wieringen. Wat is het geheim achter deze succesvolle jaren? ,,Er zijn meerdere factoren," denkt Zwart. ,,De plek, het gebouw heeft iets mystieks, draagt een geschiedenis, mensen worden hier geraakt. Het is altijd intens, aansprekend en inspirerend. Het geeft vaak impulsen en nieuw elan." De tentoonstelling is tot en met 20 oktober te bezichtigen op zaterdag en zondag van 13.30 tot 16.30 uur.